मलकापूर: पद्मश्री डॉ. व्ही. बी. कोलते कॉलेज ऑफ इंजिनिअरिंग, मलकापूरच्या विद्युत अभियांत्रिकी विभागातील दुसऱ्या वर्षाच्या ५२ विद्यार्थ्यांनी १६ ऑक्टोबर २०२४ रोजी पैठण येथील जायकवाडी जलविद्युत केंद्राला औद्योगिक भेट दिली. या भेटीचा उद्देश विद्यार्थ्यांना जलविद्युत उत्पादन प्रणालींचा वास्तविक अनुभव मिळवून देणे आणि नवीनीकरणीय ऊर्जा उत्पादनाच्या कार्यात्मक पैलूंवर माहिती प्रदान करणे होता. या औद्योगिक भेटीच्या आयोजनामध्ये विद्युत अभियांत्रिकी विभागाचे प्रा. तेजल खर्चे आणि प्रा. विशाल यांचे विशेष सहकार्य लाभले. या भेटीच्या आयोजनामुळे विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शैक्षणिक अभ्यासातील सिद्धांतांचा व्यावहारिक उपयोग समजून घेता आला. या भेटीचे आयोजन विद्युत विभागाचे वैद्यप्रमुख प्रा. योगेश सुशीर, प्रशासकीय डीन डॉ. युगेश खर्चे, आणि महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. अनिल खर्चे यांच्या मार्गदर्शनाखाली करण्यात आले होते.
भेटीची सुरुवात दुपारी १२ वाजता जलविद्युत केंद्रातील तज्ञ श्री. डालिंबकर आणि श्रीमती शीतल मुळे यांच्या द्वारा आयोजित माहितीपूर्ण सत्राने झाली. त्यांनी जलविद्युत केंद्रांचे कार्य, तत्त्वे आणि जलाच्या संभाव्य ऊर्जा रूपांतराचे तांत्रिक पैलू स्पष्ट केले. त्यांच्या सत्रामध्ये जलविद्युत शक्तीचे उत्पादन कसे केले जाते, त्यामध्ये येणाऱ्या विविध टप्प्यांचा समावेश होता, जसे की जल प्रवाहाचे नियंत्रण, टरबाइनची कार्यक्षमता आणि ऊर्जा उत्पादनाची प्रक्रिया. या सत्रानंतर, विद्यार्थ्यांना जलविद्युत केंद्राच्या स्थानिक दौऱ्यासाठी नेण्यात आले. या दौऱ्यात विद्यार्थ्यांना टरबाइन, जनरेटर आणि नियंत्रण प्रणालींचा जवळून अनुभव घेता आला. यामुळे विद्यार्थ्यांना त्यांच्या अभ्यासातील सैद्धांतिक ज्ञानाचे व्यावहारिक उपयोगासह साक्षात्कार झाला, जे त्यांच्या भविष्याच्या कारकिर्दीसाठी अत्यंत महत्त्वाचे ठरले. जलविद्युत उत्पादन प्रक्रिया आणि तंत्रज्ञानाचे ज्ञान त्यांनी प्रत्यक्ष पाहिल्याने त्यांच्या शैक्षणिक अनुभवाला एक अद्वितीय परिमाण प्राप्त झाले.
भेटीदरम्यान, श्री. दालिंबकर आणि श्रीमती मुळे यांनी जल प्रवाह नियंत्रण, टरबाइन कार्यक्षमता आणि निर्माण केलेल्या विद्युत प्रवाहाचे राष्ट्रीय ग्रीडमध्ये एकत्रीकरण यासारख्या तांत्रिक जटिलतेवर माहिती दिली. त्यांनी जलविद्युत ऊर्जा उत्पादनाचे पर्यावरणीय आणि टिकाऊताविषयक पैलू स्पष्ट करताना या क्षेत्रातील आव्हानांबाबत देखील चर्चा केली. यामुळे विद्यार्थ्यांना जलविद्युत ऊर्जा उत्पादनाच्या भविष्यातील संदर्भात आवश्यक ज्ञान मिळाले. भेटीच्या समाप्तीच्या वेळी, एक प्रश्नोत्तर सत्र आयोजित करण्यात आले, ज्या दरम्यान विद्यार्थ्यांनी तज्ञांबरोबर संवाद साधला. विशेषतः टरबाइन डिझाइन आणि भारतामध्ये नवीनीकरणीय ऊर्जा स्रोतांच्या भविष्यवाण्यांवर चर्चा केली. विद्यार्थ्यांच्या या संवादाने त्यांच्या शिक्षणाच्या अनुभवाला अधिक समृद्धता दिली, ज्यामुळे त्यांना जलविद्युत क्षेत्रातील विविध संधींबद्दल अधिक माहिती मिळाली.